U tri sedmice koje su usledile za sedmim oktobrom 2023, kad su obnovljeni sukobi između Izraela i Hamasa, videli smo, u sirovom, nagonskom stanju, preferenciju Vašingtona za nasilje. Pred ratom koji, na obe strane, ubija pretežno civile, Sjedinjene Države su se smesta opredelile za zaoštravanje sukoba.
Osmog oktobra Amerikanci premeštaju prvi nosač aviona u istočni Mediteran da podrže Izrael, a četrnaestog oktobra šalju i drugi. Ovoj instinktivnoj reakciji ne odgovara nikakva vojna nužnost. Ko je mogao verovati u iranski napad? Izrael poseduje nuklearno oružje, Iran ne.
Potom, Džo Bajden odlazi u Tel Aviv u znak solidarnosti i po povratku, dvadesetog oktobra, drži detinjasto uprošćavajući govor: Hamas = Putin, Izrael = Ukrajina. Zaboravio je da u Izraelu živi blizu milion građana došlih iz Rusije, čvrsto vezanih za svoju izvornu kulturu, građana kojima su, ma šta pričali zapadni mediji, nerazumljivi i potiranje ruskog jezika što ga sprovodi Kijev, i nacistički simboli ukrajinskih ekstremista. Ravnodušnost Vašingtona prema konkretnim Izraelcima je fascinantna. Sjedinjene Države izjavljuju da su bezgranično solidarne s jednom imaginarnom zemljom.
Dvadeset sedmog oktobra 2023. godine, Sjedinjene Države odbijaju da glasaju za rezoluciju kojom je trebalo da se uspostavi ‘humanitarno primirje, smest, trajno i produženo’ koju je predložio Jordan. Sto dvadeset nacija, međutim, glasalo je za, četrdeset pet se uzdržalo, a samo četrnaest je glasalo protiv – Izrael, Sjedinjene Države, Fidži, Tonga, Maršalska ostrva, Mikronezija, Nauru, Papua Nova Gvineja, Paragvaj, Gvatemala, kao i Austrija, Mađarska, Češka Republika i Hrvatska (utvara Austrougarske carevine?). Američki glas protiv primirja je nihilistički, on odbacuje zajednički moral čovečanstva.
Većina zapadnjaka se uzdržala, računajući i one iz američke osovine u Evropi kao što su Velika Britanija, Poljska i Ukrajina. S jordanskim predlogom slažu se Francuska, Norveška, Irska, Španija i Portugal, kao i Rusija i Kina. Nemačka se uzdržava, što je izbor koji donekle ublažava njen tradicionalni stav, u načelu naklonjen Izraelu.
Razilaženje Zapada nesumnjivo otkriva kako opstojnost običnog morala (masakriranje civila mora da prestane), tako i refleks staha pred strateškom neodgovornošću SAD. Svojim glasanjem, pak, Sjedinjene Države odlučuju da, dok je rat u Ukrajini u punom jeku, smesta i trajno odbiju muslimanski svet od sebe.
Tumačenje koje najmanje zabrinjava predstavljalo bi podršku Sjedinjenih Država ratu protiv Hamasa kao način da drugi zaborave, i da one same zaborave, kako upravo gube rat u Ukrajini. Konačno jedno poprište operacija na kom one mogu slobodno da deluju, bez straha od ruskih represalija, da još malo više bombarduju Siriju, možda i Iran jednog dana. Istočni deo Mediterana je zapravo jedino more u kom su američki nosači aviona operativni, pošto su kineske hipersonične rakete napravile od njih oružje koje je zastarelo za odbranu Tajvana. Ali Vladimir Putin šalje 18. oktobra na Crno more migove naoružane raketama kindžal koje za pet do deset minuta mogu da udare na te nosače aviona.
Štampi na Zapadu, koja nas je mesecima napajala iluzijama o pobedonosnoj ukrajinskoj kontraofanzivi, laknulo je, sasvim nesporno, što je sad morala da usmeri pažnju na taj novi rat.
Što se Sjedinjenih Država tiče, pojam nihilizma omogućuje nam da odemo dalje s tumačenjem: njihovo nepromišljeno i neiznijansirano angažovanje na strani Izraela samoubilački je simptom.
NATO je u ratu. U jedanaestom smo poglalvju videli da je većina nezapadnih zemalja (Ostatak sveta) naklonjen Rusiji i da je njihovo odbijanje da poštuju zapadne sankcije omogućilo ruskoj ekonomiji da se održi. Videli smo kako se Saudijska Arabija usklađuje s Rusijom u određivanju cene nafte, miri s Iranom (saveznikom Rusije), pod dobronamernim nadzorom Kine (saveznikom Rusije). NATO, osim toga, upravo gubi industrijski rat, pošto se pokazao nesposobnim, da proizvede dovoljne količine municije i raketa. Početkom oktobra 2023. godine neuspeh letnje ukrajinske ofanzive bio je poznat svima, te se počelo sa spekulisanjem i krahu kijevske vojske. A upravo u tom kontekstu se američka vlada odlučila da učvrsti podršku muslimanskog sveta Rusiji. Ratoborni stav Bajdenove administracije, proširen od Ukrajine do Bliskog istoka, dao je mogućnost Rusiji, koja je u ratu, da se pojavi kao snaga mira. Za arapski svet, ona je sad čak jedini mogući štit od obnovljenog nasilja SAD. Preferencija Vašingtona za rat navodi nas na zamisao da će se Izraelci, umorni od svog beskrajnog rata, na kraju okrenuti Rusiji, kojoj su bliski kao ljudi, da im ona pomogne da se izvuku iz klupka represalija.
Ako hoćemo da predvidimo strateška opredjeljenja Amerike moramo, dakle, i to hitno, napustiti aksiom racionalnosti. Sjedinjene Države ne teže dobiti uz procenu troškova. U selu Vašington, u zemlji masovnih pucnjava i ubistava, u času nulte religije, prvi nagon je potreba za nasiljem.
Dodatak knjizi Poraz Zapada (Karpos, Beograd, 2025, prev. Jelena Stakić)
